Draken & feniksen: welkome huwelijksgasten

Dit schitterende kostuum van de familie Kan is waarschijnlijk besteld in China. Chinese vrouwen hebben weliswaar bij hun immigratie het borduren geïntroduceerd in Indonesië, maar het maken van een bruidskostuum met tientallen geborduurde motieven en ingewikkelde borduursteken bleef het werk van specialisten in China. 

De oranje kleur van het bruidskostuum was geliefd onder Peranakan Chinezen en werd kuning pinang masak genoemd: de kleur van een rijpe betelnoot. De motieven zijn geborduurd in zijden draden en goud- en zilverdraad. Het gebruik van zijde, waarbij de draden werden omwikkeld met hele smalle reepjes goud- en zilverpapier, was typisch Chinees.  

De schubben van zijn reptielachtige lichaam komen door het patroon in gouddraad goed naar voren. De vier poten hebben vijf klauwen, en daardoor wordt deze draak met de keizer geassocieerd. Vier klauwen waren vroeger bestemd voor mensen van adel, en drie klauwen voor de gewone man. 

Onderaan de mantel zie je een oceaan met veel golven. Samen met twee feniksen en een draak die verdwijnt achter de rots die uit de zee oprijst. Dit is in het Chinese wereldbeeld de kosmische berg, het centrum van de wereld. Het bruidskostuum als geheel beeldt de kosmische driedeling uit van hemel, aarde en oceaan. 

Laarzen maken het kostuum (bijna) compleet. Ook hierop zijn feniksen geborduurd, naast pioenen die staan voor rijkdom en eer. De bloesemtakken die je ziet worden geassocieerd met lente en nieuw leven. Het hele kostuum is dus vol geborduurd met symboliek die met leven, vruchtbaarheid en huwelijksgeluk heeft te maken. 

Bij een bruidskostuum hoort eigenlijk ook een hoofdtooi, maar de familie Kan had deze niet meegenomen naar Nederland. In onze collectie bevindt zich gelukkig ook een bruidskostuum uit Pontianak, Kalimantan, waarbij de kroon wel aanwezig is. Dit kostuum was een geschenk van de Kapitein der Chinezen Lim Yen Long aan S.W. Tromp, die hier in de tweede helft van de 19de eeuw bestuursambtenaar was.  

Deze oude bruidskroon is gemaakt van messing, glaskralen, zijde en katoen, en rijk versierd met Chinese geluksmotieven. Het messing is gedeeltelijk groen gelakt en deels bedekt met de felblauwe veertjes van ijsvogels.  

De lange kralensnoeren en rode franje vormen een soort sluier die het gezicht van de bruid gedeeltelijk bedekte. De blauwe ijsvogelveertjes waren in China zeer in trek om sieraden mee te versieren.